Jizzax politexnika institutida mnemonika bo‘yicha “Bilish jarayonlari va eslab qolish san’ati” mavzusida psixologik seminar-trening mashg‘uloti o‘tkazildi.

Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirining 2023-yil 9-avgustdagi 351-son buyrug‘iga asosan institutning «Arxitektura va qurilish» fakulteti talabalariga mnemonika bo‘yicha “Bilish jarayonlari va eslab qolish san’ati” mavzusida psixologik seminar-trening mashg‘uloti o‘tkazildi.

Seminar-treningda Yoshlar bilan ishlash, ma’naviyat va ma’rifat bo‘limi boshlig‘i M.Xolbekova hamda fakultet tyutorlari, shuningdek seminar-trening mashg‘ulotini institut psixologi, psixologiya fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) Orifjon Rajabov olib bordi.

Seminar-treningda talabalarda bilish jarayonlarini rivojlantirish, unda xotiraning ahamiyati to‘g‘risidagi ma’lumotlar amaliy mashg‘ulotlar va treninglar asosida yoritib berildi. Psixolog seminar-treningda quyidagilar haqida ham aytib o‘tdi:

Psixologiya va pedagogika sohasida, mnemonika odatiy vositalar yoki moslamalar yordamida yodlashni osonlashtirish san’ati sifatida qaraladi. Mnemonik degani, asosiy g‘oyalar bilan bog‘liqligidan tashqari, ongni saqlab qolish kerak bo‘lgan ko‘plab yordamchi g‘oyalar bilan ortiqcha yuklaydi.

Mnemonik qoidalar juda foydali va sodda, oson tushuniladi va shaxs yodlashni istagan g‘oyalar bilan, masalan, sana yoki bir qator so‘zlar bilan chambarchas bog‘liqdir. Shu ma’noda, turli xil mnemonika mavjud, ammo ulardan eng ko‘p foydalaniladiganlari:

• Aqliy shkaflar, saqlamoqchi bo‘lgan so‘zlarni shaxs tomonidan ma’lum va tartibli so‘zlar ro‘yxati bilan bog‘lashdan iborat.

• Raqamli konversiyalar, Bu raqamlarni undoshlarga aylantirish va nihoyat, unli tovushlarni qo‘shib, so‘z hosil qilishdan iborat usuldir. Shu ma’noda, individual jadval yaratishi kerak, unda har bir raqamga undosh berilgan. Masalan, shaxs 45: 4 C, 5 M raqamlarini yodlashi kerak, bu holda yotoq so‘zi hosil bo‘lishi mumkin, bu esa ushlab turish uchun osonroqdir.

• Hikoyalar orqali elementlarni yodlash, bu holda shaxs so‘zlarni yodlab olishi kerak bo‘lgan holat: ayiq, poezd, uy, ayiq uyiga etib borish uchun poezdda qatnashganidek, shaxs hikoya yaratishi mumkin.

• Musiqa yoki oyatlar yaratish, U arifmetik jadvallarni yoki predloglar ro‘yxatini, zarflarni va boshqalarni yodlash uchun ishlatiladi.

• So‘zni rasmga aylantiring.

 O‘quvchilarning o‘zlari tasavvur qiladigan eng yaxshi mnemonika bu, ayniqsa, yod olish paytida qilganda. Mnemonika juda foydali usuldir, ayniqsa formulalar, sanalar, ramzlar, ro‘yxatlar, kompozitsiyalar, tana qismlari va boshqa ma’lumotlar kabi saqlash qiyin bo‘lgan ma’lumot uchun.

Tadbir so‘ngida talabalar o‘zlarini qiziqtirgan savollarga yetarlicha javob oldilar.